Podczas telefonicznego dyżuru eksperta z Urzędu Skarbowego w Strzelcach Opolskich czytelnicy Nowej Trybuny Opolskiej zadawali pytania związane z postępowaniem kontrolnym prowadzonym przez urząd skarbowy.
1. Pytanie:
O czym powinna być poinformowana osoba przesłuchiwana przed dokonaniem czynności przesłuchania w trybie podatkowym?
Odpowiedź:
Przed przesłuchaniem osoba przesłuchująca powinna poinformować o:
• prawie odmowy składania zeznań (art. 196 § 1 Ordynacji podatkowej),
• prawie odmowy udzielenia odpowiedzi na poszczególne pytania (art. 196 § 2 o.p.),
• odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania (art. 196 § 2 o.p.),
• możliwości nałożenia kary porządkowej w przypadku bezzasadnej odmowy złożenia zeznań (art. 262 § 1 pkt 2 o.p.). Kara wynosząca do 2 700,00 zł, nakładana jest w drodze postanowienia (art. 262 § 5 o.p.) przez organ prowadzący postępowanie.
Dodatkowo należy wskazać, kto i w jakich okolicznościach ma prawo odmówić składania zeznań. Zeznań w charakterze świadka może odmówić: małżonek strony, wstępni, zstępni i rodzeństwo strony oraz powinowaci pierwszego stopnia, jak również osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo odmowy zeznań trwa także po ustaniu małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli (art. 196 § 1 o.p.). Sam świadek może odmówić odpowiedzi na pytania, gdy odpowiedź mogłaby narazić jego lub jego bliskich wymienionych wyżej na odpowiedzialność karną, karną skarbową albo spowodować naruszenie obowiązku zachowania ustawowo chronionej tajemnicy zawodowej.
2. Pytanie:
Co powinien zawierać protokół dokumentujący czynności kontrolne przeprowadzone przez pracowników urzędu skarbowego?
Odpowiedź:
Protokół sporządza się zgodnie z art. 290 Ordynacji podatkowej po zakończeniu wszystkich czynności w toku postępowania kontrolnego. Protokół taki musi zawierać następujące elementy:
• wskazanie kontrolowanego, a więc jego imienia, nazwiska (nazwy), adresu,
numeru PESEL, REGON, NIP, adresów zakładów (oddziałów),
• wskazanie osób kontrolujących, a więc ich imion i nazwisk, stanowisk służbowych
i numerów legitymacji,
• określenie przedmiotu i zakresu kontroli, przy czym przedmiot ten nie może
wychodzić poza zakres wynikający z upoważnienia do kontroli,
• określenie miejsca i czasu przeprowadzenia kontroli,
• opis dokonanych ustaleń faktycznych,
• dokumentację dotyczącą przeprowadzonych dowodów,
• ocenę prawną sprawy będącej przedmiotem kontroli
• pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień oraz prawie złożenia korekty deklaracji,
• pouczenie o obowiązku zawiadomienia organu podatkowego przez kontrolowanego o każdej zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli w toku kontroli podatkowej ujawniono nieprawidłowości, oraz skutkach niedopełnienia tego obowiązku,
Ponadto protokół dokumentujący przebieg kontroli może zawierać ustalenia dotyczące badania ksiąg podatkowych w zakresie przewidzianym w art. 193 o.p., tj. ich rzetelności i niewadliwości.
Do protokołu mogą być dołączone załączniki, np.: zeznania na piśmie podpisane przez zeznającego, inne dokumenty mające znaczenie dla sprawy. Załączniki wymienia się na końcu protokołu i stanowią one jego integralną część oraz mają znaczenie dowodowe.
Protokół musi być sporządzony w dwóch egzemplarzach: jeden egzemplarz pozostaje u kontrolujących, a drugi doręczany jest kontrolowanemu. Oznacza to, że protokół dokumentujący przebieg kontroli podpisują tylko kontrolujący, natomiast kontrolowany potwierdza jedynie jego doręczenie.