22 czerwca 2015 r. podczas telefonicznego dyżuru eksperta z Urzędu Skarbowego w Brzegu czytelnicy Nowej Trybuny Opolskiej zadawali pytania związane z opodatkowaniem pożyczek udzielanych pomiędzy osobami fizycznymi.
Pytanie 1:
Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnej umowy pożyczki zawartej pomiędzy osobami najbliższymi (art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych)?
Odpowiedź:
Zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 626), zwalnia się od podatku pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami najbliższymi, takimi jak: małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, pasierb (pasierbica), rodzeństwo, ojczym i macocha, w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn ( Dz. U. z 2015 r., poz. 86 ze zm.), pod warunkiem:
• złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności,
• udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
Według art. 9 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9 637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
Warto podkreślić, że krąg osób objętych art. 4a ust.1 ww. ustawy jest zawężony w stosunku do I grupy podatkowej i nie obejmuje zięcia, synowej oraz teściów.
Pytanie 2:
Termin złożenia deklaracji dla celów podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) od zawartej umowy pożyczki i zapłata podatku PCC.
Odpowiedź:
W myśl art. 10 ust.1. ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 626), podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika. Obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na biorącym pożyczkę (liczy się samo zawarcie umowy, nie jest przy tym istotne fizyczne otrzymanie pieniędzy).
Jeżeli umowa pożyczki zostanie zawarta w formie aktu notarialnego, wówczas pożyczkobiorca nie składa deklaracji PCC-3, lecz podatek z tego tytułu powinien pobrać notariusz. W przypadku zawarcia w formie aktu notarialnego umowy pożyczki udzielanej w formie pieniężnej, objętej zwolnieniem z art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, pożyczkobiorca nie składa deklaracji dla celów podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże należy pamiętać o udokumentowaniu otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
